otwierać

otwierać
1. Nie mieć do kogo ust, pot. gęby otworzyć «nie ma w pobliżu nikogo, z kim można porozmawiać»: Nie było do kogo ust otworzyć. Powinowaci i znajomi byli poruszeni, zatroskani, ale trzymali się z daleka. M. Ławrynowicz, Diabeł.
2. Nie otworzyć ust, pot. gęby «nie odezwać się, nie wziąć udziału w rozmowie»: Mając sobie tyle do powiedzenia, zawstydził się na myśl, że przez cały czas u Kościuka ust nie otworzył. J. Parandowski, Niebo.
3. Otworzyć duszę, serce przed kimś «wyjawić komuś swoje najskrytsze myśli, uczucia, zwierzyć się komuś»: Synu mój, krzyknęłam w ciemność nocną, dlaczego nie poradziłeś się matki, dlaczego przed nią serca swego nie otworzyłeś? S. Łubiński, Ballada.
4. Otworzyć komuś oczy (na coś) «ukazać komuś prawdziwy stan rzeczy, pouczyć, uświadomić kogoś»: Moim obowiązkiem solidarności kobiecej jest otworzyć jej oczy na twoje postępowanie. S. Mrożek, Teatr 3.
5. Otworzyć oczy «obudzić się»: Siedział przy niej, drzemała, nasłuchiwał jej słabego oddechu. Otworzyła oczy, uśmiechnęła się (...). Z. Kubiak, Kawafis.
6. Otworzyć ogień «rozpocząć strzelanie»: Na korytarzu napastnicy porzucili zakładników i zaczęli uciekać. Wtedy policjanci otworzyli ogień. GW 14/03/2000.
7. Otworzyć usta, buzię, pot. gębę
a) «zacząć mówić»: Miała zadeklamować wierszyk, lecz dostała tremy i mimo podpowiadań ani rusz ust nie mogła otworzyć. T. Dołęga-Mostowicz, Kariera.
b) «zdumieć się, zostać czymś zaskoczonym»: Wesoły nastrój prysnął. Chirurg spojrzał na krawca zaskoczony, krawiec otworzył usta. M. Choromański, Zazdrość.
8. (Szeroko) otworzyć oczy, usta «zdziwić się, być zaskoczonym»: Aż usta otworzyła szeroko dobra zwrotniczowa. – Kto by się to spodziewał. Malec, a gada jak stary. J. Korczak, Maciuś.
Otwierać podwoje zob. podwoje 1.
Otworzyć (komuś, sobie) drogę do czegoś zob. droga 17.

Słownik frazeologiczny . 2013.

Игры ⚽ Нужна курсовая?

Look at other dictionaries:

  • otwierać — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk VIIIa, otwieraćam, otwieraća, otwieraćają, otwieraćany {{/stl 8}}– otworzyć {{/stl 13}}{{stl 8}}dk VIIa, otwieraćrzę, otwieraćrzy, otwieraćrzył || otwieraćwarł || otwieraćwarty, otwieraćrzony {{/stl 8}}{{stl 20}}… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • otwierać– otworzyć — {{/stl 13}}{{stl 8}}{przed kimś} {{/stl 8}}serce {{/stl 13}}{{stl 7}} zwierzać się przed kimś : {{/stl 7}}{{stl 10}}Otworzyć serce przed przyjacielem. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • otwierać – otworzyć puszkę Pandory — {{/stl 13}}{{stl 7}} spowodować wiele nieszczęść (często nieświadomie); stworzyć sytuację wiążącą się z wieloma przykrymi następstwami, która może wymknąć się spod kontroli i nie będzie można tego naprawić : {{/stl 7}}{{stl 10}}Pakt zawarty… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • otwierać się – otworzyć się — {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} mieć zdolność do odmykania się; odmykać się : {{/stl 7}}{{stl 10}}Drzwi otwierały się z trudem. Spadochron nie otworzył się. {{/stl 10}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}2. {{/stl… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • otwierać — → otworzyć …   Słownik języka polskiego

  • otwierać się — Otworzyły się komuś oczy (na coś) «ktoś poznał, uświadomił sobie coś»: Na początku nie byłem przeciwnikiem tego filmu, bo być może go nie zrozumiałem. Dopiero po trzecim obejrzeniu otworzyły mi się oczy. J. S. Mac, Amway. Klapka się komuś… …   Słownik frazeologiczny

  • otworzyć — dk VIb, otworzyćrzę, otworzyćrzysz, otwórz, otworzyćrzył (otworzyćwarł), otworzyćrzony a. otwarty otwierać ndk I, otworzyćam, otworzyćasz, otworzyćają, otworzyćaj, otworzyćany 1. «odemknąć coś zamkniętego przez przekręcenie sprężyny zamka,… …   Słownik języka polskiego

  • odmykać — ndk I, odmykaćam, odmykaćasz, odmykaćają, odmykaćaj, odmykaćał, odmykaćany odemknąć dk Va, odmykaćnę, odmykaćniesz, odmykaćnij, odmykaćnął, odmykaćnęła, odmykaćnęli, odmykaćnięty, odmykaćnąwszy 1. książk. «otwierać, uchylać coś» Odmykać kłódkę,… …   Słownik języka polskiego

  • rozdziawiać — ndk I, rozdziawiaćam, rozdziawiaćasz, rozdziawiaćają, rozdziawiaćaj, rozdziawiaćał, rozdziawiaćany rozdziawić dk VIa, rozdziawiaćwię, rozdziawiaćwisz, rozdziawiaćdziaw, rozdziawiaćwił, rozdziawiaćwiony, posp. «otwierać, rozwierać szeroko usta (u… …   Słownik języka polskiego

  • rozwijać — ndk I, rozwijaćam, rozwijaćasz, rozwijaćają, rozwijaćaj, rozwijaćał, rozwijaćany rozwinąć dk Vb, rozwijaćnę, rozwijaćniesz, rozwijaćwiń, rozwijaćnął, rozwijaćnęła, rozwijaćnęli, rozwijaćnięty, rozwijaćnąwszy 1. «rozprostowywać coś zwiniętego,… …   Słownik języka polskiego

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”